Dialoog met Wouter van Joolingen

Met enige regelmaat gaat het bestuur van het Havoplatform in gesprek met mensen die voor het havo-onderwijs van belang zijn. In november schoof prof. dr. Wouter van Joolingen, wetenschappelijk directeur van het Freundental Instituut aan. De aanleiding was het contact dat hij zocht met het Havoplatform, omdat hij merkte dat hij vanuit zijn universitaire achtergrond, weinig van het voortgezet onderwijs wist. Vooral het vwo is de bron van waaruit onderzoek wordt verricht. Hoe zit de met de havo? Alle reden om hem uit te nodigen voor een dialoog over (havo) onderwijs.

Besproken thema’s

Het eerste thema had betrekking op onderzoek op het gebied van onderwijs en hoe je dat terugziet in scholen. Het tweede thema had betrekking op de relatie tussen de lerarenopleidingen en de scholen. Ten aanzien van onderzoek gaf Van Joolingen aan dat onderzoeken heel gericht zijn en de consequenties naar de praktijk niet worden gemaakt. Een positieve ontwikkeling is dat naast de HOE-vraag nu ook aandacht is voor de WAT-vraag. Zo wordt er nu onderzoek gedaan op welke manier we leerlingen beter na kunnen laten denken over maatschappelijke thema’s als bijvoorbeeld duurzaamheid en hoe dit kan leiden tot ideeën over ander onderwijs.

In de optiek van Van Joolingen zouden de onderzoeksinstituten minder onderwerpen moeten onderzoeken en dan wel met meer diepgang in het onderzoek. Hij noemt in dit verband onderzoek naar de effecten van differentiatie op het leergedrag van de leerlingen.

Praktijkgericht

Met U-talent wordt geprobeerd alle onderzoek praktijkgericht te maken. Er zijn daarom docenten die promoveren omdat zij een directe link hebben naar de praktijk. De onderzoeksvraag van een praktijkgericht onderzoeksprogramma zou uit de school moeten komen. Een voorbeeld van zo’n onderzoek is een regionaal onderzoek waarbij docenten de inzet van technologie uitproberen en waaraan het Freudental instituut onderzoek heeft gekoppeld. Van Joolingen vindt dat eigenlijk alleen projecten gedaan zouden moeten worden met draagvlak van de school en directe betrokkenheid van de docenten.

Eenjarige opleiding voor het leraarschap

Zoals bekend, is op de universiteit voor diverse studies een eenjarige opleiding gestart om studenten vaardigheden bij te brengen, zodat zij als docent lessen kunnen ontwerpen en evalueren. Één jaar is niet genoeg om de deze vaardigheden eigen te maken. De opvatting van Van Joolingen is dat startende leraren na het eerste jaar met een soort vervolgtraject door zouden moeten leren. De wens is voorlopig de vader van de gedachte…

Geen verschil tussen havo en vwo

Het Havoplatform heeft nog de vraag gesteld of er recent onderzoek gedaan is specifiek voor het havo-onderwijs. Daarop was het antwoord dat er geen relevante verschillen zijn tussen havo en vwo bij onderzoeken die tot nu toe zijn uitgevoerd.

Conclusie van de dialoog met Van Joolingen zou kunnen zijn, dat de wens om meer praktijkgericht onderzoek te doen en de gedachte de eenjarige voorbereiding op het docentschap uit te breiden, positieve ontwikkelingen zijn. Omdat er geen onderzoek wordt gedaan dat specifiek gericht is op de havoleerling is er voor het Havoplatform met betrekking tot universitair onderzoek nog een wereld te winnen.