Maarten en Annemarie Oude Groen

Bij het Cals College in IJsselstein hebben ze van ‘de nood een deugd gemaakt’. De school voor leerlingen van basis en kader tot vwo kampte met een dalend leerlingenaantal en dure praktijklokalen. De oplossing daarvoor ligt in een nieuwe manier van onderwijs aanbieden: praktijkgericht onderwijs voor alle niveaus. Dat betekent dat er nu dus ook praktijkvakken zijn voor de havo-leerlingen.

Praktijkgericht onderwijs in drie leerroutes voor alle niveaus

Cals IJsselstein ging aan de slag met een nieuwe merkidentiteit, zoals dat heel officieel omschreven wordt, en dat betekent zoveel als zoeken naar een manier om onderwijsvisie te combineren met maatschappelijke pijlers en kernwaarden van de school. Het resultaat is een praktijkgericht onderwijs met drie leerroutes in de richtingen duurzaamheid, mens worden en theorie en praktijk.

Het bestaande vak praktische profieloriëntatie was de basis voor het inrichten van een klein vak HavoP, van vier uur per week. In het eerste jaar zitten alle niveaus door elkaar en hebben zij vier uur per week praktijklessen. Zij starten schoolbreed met een basisproject ‘Wie ben ik?’ en gaan na 8 weken met een vakspecifiek project aan de slag. Voor het vormgeven van deze projecten is gekeken naar de PTO’s van de verschillende vakken.

Annemarie legt uit: ‘Voor de leerroute Mens & Gezondheid’ is dat project ‘motoriek’. In dit project komen onderdelen van verschillende vakken, zoals biologie en lichamelijke opvoeding aan bod. We hebben daarbij de vraag gesteld welke onderdelen uit het PTO je kunt toetsen met een project? In de praktijk blijkt dat heel goed werkbaar en doen de leerlingen op een andere manier toch dezelfde kennis en vaardigheden op.’

Vanaf het tweede leerjaar doen leerlingen ook af en toe onderzoek buiten de school en in het derde leerjaar werken de leerlingen aan projecten van externe opdrachtgevers. Dit doen zij dan voornamelijk op locatie en hebben daarbij veel vrijheid en de verantwoordelijkheid om zelf taken op te pakken. Zij leren werken in projecten en in groepen met gemengde niveaus, zoals dat ook in hun toekomstige loopbaan realiteit is.

‘Bij het project voor de leerroute Technologie & Duurzaamheid krijgen de leerlingen de opdracht om een complete stad te maken. Zij denken daarbij vanuit de vakgebieden BWI, PIE, M&T, natuurkunde, techniek en wiskunde. Binnen het project hebben de leerlingen van de verschillende niveaus passende opdrachten. De een houdt zich bezig met het denkproces, de ander is sterk in de uitvoering. In de praktijk werken de leerlingen prima met elkaar en verdieping kun je een op een goed geven. Differentiatie bied je ter plekke aan’, aldus Maarten.

In het derde leerjaar kiezen de basis, kader en mavo leerlingen één van de drie leerroutes uit het profiel, de havoleerlingen volgen in het derde jaar nog twee leerroutes en kiezen vanaf havo 4 ook voor een specifieke richting. De leerlingen krijgen veel beter inzicht in hun mogelijkheden in het vervolgonderwijs. Zij vinden het fijn om écht aan de slag te gaan.

Belangrijke tips om te starten met HavoP

Praktijklokalen heb je niet persé nodig, maar lesassistenten zijn wel fijn voor de ondersteuning bij lesmomenten buiten de school. Bij het vinden van opdrachtgevers begin je klein en kun je de verbinding zoeken met het hbo. Zij staan hier zeker voor open. Het Cals werk ook samen met Helping Heroes, een organisatie die meedenkt in projecten en ook meehelpt bij de organisatie daarvan. Ga vooral niet in zee met bedrijven die hier veel te veel geld voor vragen, want dat is simpelweg niet nodig. Ook bij Sterk Techniek Onderwijs (STO) in de regio kun je terecht voor ideeën en ondersteuning.

Toekomstgericht onderwijs op het Cals

Uit de aanmeldingen voor de open dag en het enthousiasme bij de informatieavonden voor ouders van leerlingen uit Groep 8 blijkt dat zij deze onderwijsvisie positief ontvangen. Het Cals College IJsselstein verwacht volgend schooljaar dan ook weer een groot aantal nieuwe brugklassers te ontvangen. Het praktijkonderwijs krijgt een herwaardering en dat verdient het ook, zo vinden ze bij het Cals.